Nội bộ Fed bắt đầu chia rẽ về vấn đề giảm lãi suất

Các nhà hoạch định chính sách hàng đầu của ngân hàng trung ương này đang bất đồng về việc nên hạ lãi suất ngay trong mùa hè này hay duy trì mức lãi suất hiện tại cho tới hết năm 2025.

Ông Christopher Waller, một thống đốc Fed được coi là ứng cử viên sẽ thay thế ông Jerome Powell làm Chủ tịch tiếp theo khi ông Powell hết nhiệm kỳ, vào hôm thứ Sáu vừa rồi đã kêu gọi cắt giảm lãi suất ngay vào tháng tới và cho rằng khả năng kế hoạch giảm thuế của ông Trump làm gia tăng áp lực lạm phát trong nền kinh tế Mỹ là không lớn.

“Chúng ta đã tạm dừng việc giảm lãi suất trong 6 tháng vì cho rằng sẽ có thuế quan lớn sẽ gây ra một cú sốc lạm phát. Nhưng đến hiện tại, chúng ta vẫn chưa thấy một cú sốc như vậy”, ông Waller - người trở thành một thống đốc Fed vào năm 2020 sau khi được ông Trump đề cử trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên - nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin CNBC.

“Chúng ta nên thiết lập chính sách dựa trên dữ liệu kinh tế”, ông nói.

Phát biểu trên của ông Waller được đưa ra chỉ hai ngày sau khi Fed vào hôm thứ Tư tuần này có quyết định giữ nguyên lãi suất lần thứ tư liên tiếp sau khi giảm lãi suất tròn 1 điểm phần trăm trong năm 2024. Quyết định giữ nguyên lãi suất này nhận được sự nhất trí của tất cả các thành viên Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC), bộ phận ra quyết sách trong Fed.

Từ khi nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai, ông Trump đã chỉ trích gay gắt Fed vì không cắt giảm lãi suất. Gần đây nhất, hôm thứ Sáu, ông kêu gọi Fed giảm lãi suất tới 3,5 điểm phần trăm từ mức 4,25-4,5% hiện nay, đồng thời không quên gọi ông Powell là “một gã ngốc” vì trì hoãn hạ lãi suất.

“Tôi không biết tại sao hội đồng không bác bỏ gã ngốc này. Có lẽ, chỉ có lẽ, tôi phải thay đổi quyết định về việc sa thải ông ta? Dù sao, nhiệm kỳ của ông ta cũng sắp kết thúc rồi”, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social. Thậm chí trước đó trong tuần, ông Trump còn nghĩ tới việc có nên “bổ nhiệm bản thân” vào một vị trí nào đó tại Fed - ngân hàng trung ương có ảnh hưởng nhất thế giới - hay không.

Các dự báo kinh tế cập nhật hàng quý được Fed công bố khi kết thúc cuộc họp ào hôm thứ Tư cho thấy sự chia rẽ ngày càng lớn giữa các nhà hoạch định chính sách hàng đầu trong cơ quan này về việc họ có thể cắt giảm lãi suất nhiều lần trong năm nay hay không, hay là không cắt giảm.

Tại cuộc họp báo vào hôm thứ Tư, ông Powell - người sẽ kết thúc nhiệm kỳ chủ tịch Fed vào tháng 5/2026 - thừa nhận rằng có “sự đa dạng khá lành mạnh về quan điểm trong ủy ban”, nhưng lưu ý rằng hiện đang có “sự ủng hộ mạnh mẽ” đối với quyết định giữ nguyên lãi suất ở thời điểm hiện tại.

Ông Powell cũng kỳ vọng rằng sự khác biệt quan điểm giữa các thành viên ủy ban sẽ “giảm bớt” khi có thêm dữ liệu về nền kinh tế trong những tháng tới. “Với sự bất định gia tăng như hiện nay, không ai có một kỳ vọng chắc chắn về đường đi của lãi suất cả”, ông nói.

Theo dự báo mới cập nhật, vẫn có 10 thành viên FOMC kỳ vọng sẽ có hai hoặc nhiều lần cắt giảm 0,25 điểm cơ bản trong năm nay. Nhưng đã có tới 7 người dự báo sẽ không cắt giảm lãi suất và 2 người kỳ vọng sẽ cắt giảm một lần trong năm.

“Một điều đáng chú ý là số lượng các quan chức Fed cho rằng không nên hạ lãi suất đã tăng lên. Rõ ràng là có sự khác biệt về quan điểm giữa các thành viên của ủy ban”, ông Rick Rieder - Giám đốc đầu tư trái phiếu của BlackRock, người quản lý khoảng 2,4 nghìn tỷ USD tài sản - nhận định với tờ báo Financial Times.

Cuộc tranh luận tại Fed hiện đang xoay quanh việc có nên giữ nguyên lãi suất trên cơ sở kỳ vọng rằng thuế quan của ông Trump sẽ làm tăng áp lực lạm phát, hay cắt giảm lãi suất để bù đắp cho khả năng tăng trưởng kinh tế suy yếu vì tác động của thuế quan.

Lãi suất quỹ liên bang ở mức 4,25-4,5% hiện nay được coi là cao hơn lãi suất trung lập - mức lãi suất không có hiệu ứng thúc đẩy hay làm cản trở nền kinh tế.

Cũng theo dự báo cập nhật của Fed trong tuần này, các nhà hoạch định chính sách nhìn chung kỳ vọng tăng trưởng sẽ chậm lại đáng kể trong năm nay và lạm phát sẽ tăng. Tuy nhiên, tác động của thuế quan tới lạm phát đến hiện tại vẫn còn chưa rõ ràng, thể hiện qua việc chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 công bố vào tuần trước cho thấy mức tăng thấp hơn dự kiến. So với cùng kỳ năm ngoái, chỉ số này tăng 2,4%, trong khi dự báo là tăng 2,5%.

Bà Mary Daly, Chủ tịch Fed chi nhánh San Francisco, nói với hãng tin CNBC trong một cuộc trả lời phỏng vấn hôm thứ Sáu rằng bà đã bớt lo ngại hơn về tác động của thuế quan đối với lạm phát. Bà nói thêm rằng mặc dù bà không nghĩ đến việc cắt giảm lãi suất vào tháng 7, nhưng khả năng hạ lãi suất vào mùa thu là cao hơn.

“Tôi không nghĩ rằng mối lo về lạm phát ở thời điểm này còn lớn như khi thuế quan mới đầu được công bố. Chúng ta không thể chờ đợi quá lâu đến nỗi quên rằng các yếu tố cơ bản của nền kinh tế đang chuyển động theo hướng cần phải điều chỉnh lãi suất”, bà Daly phát biểu.

Trong khi một số quan chức Fed cho rằng thị trường việc làm của Mỹ vẫn vững chắc, một số người khác lại tin rằng thị trường việc làm đang suy yếu ở một số lĩnh vực. Trong khi đó, ông Powell hôm thứ Tư cảnh báo rằng “nghĩa vụ của Fed là duy trì kỳ vọng lạm phát dài hạn ở mức ổn định”, mà lạm phát ở Mỹ vẫn đang cao hơn mục tiêu 2% của Fed. “Hiện tại, chúng ta đang ở vị thế tốt để chờ đợi và tìm hiểu thêm về những diễn biến có thể xảy ra trong nền kinh tế trước khi cân nhắc bất kỳ điều chỉnh nào đối với lập trường chính sách”, ông nói.

Dữ liệu từ thị trường lãi suất tương lai cho thấy các nhà đầu tư kỳ vọng Fed sẽ có hai đợt cắt giảm lãi suất, mỗi đợt giảm 0,25 điểm phần trăm, trong năm nay, với đợt giảm đầu tiên diễn ra vào tháng 10.

“Tôi nghĩ ông Waller phản ánh trung thực về việc Fed đang tiến gần hơn đến việc cắt giảm so với những gì Fed tiết lộ. Giờ Fed chỉ cần một vài xác nhận chắc chắn hơn từ nền kinh tế rằng đã đến lúc phải hành động”, nhà kinh tế trưởng Steven Blitz của công ty TS Lombard nói với Financial Times.